हेटौंडा उपमहानगरपालिका क्षेत्रमा गत चैत महिनामै सञ्चालन गर्ने योजना बनाएको दादुरा रुबेला विरुद्धको खोप कार्यक्रम लकडाउनका कारण दुई महिनापछि जेठ महिनाको अन्तिमदेखि असार महिनाको पहिलो सातासम्म सञ्चालन भयो । हेटौंडा उपमहानगरपालिकाका १९ वटा वडामा १०६ वटा खोप केन्द्र निर्धारण गरेर जेठ २९ गते शुरु भएको खोप कार्यक्रम असार ६ गते शनिबार सकिएको छ । शनिबारसम्म पनि छुटेका केही बालबालिकालाई आइतबार पनि खोप लगाइएको खोप कार्यक्रममा सहभागी स्वास्थ्यकर्मीले बताएका छन् । ९ महिनादेखि ५ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकालाई दादुरा रुबेला विरुद्धको खोप लगाउन खटिनु भएकी हेटौंडा उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १ स्थित नकौली सहरी स्वास्थ्य केन्द्रकी अहेव प्रतिमा घलानसँग समाज सम्पादक सुरेश श्रेष्ठले गर्नुभएको कुराकानीः
समाजः दादुरा रुबेला विरुद्धको खोप अभियानमा तपाइँहरुले कसरी काम गर्नुभयो ?
घलानः दादुरा रुबेला विरुद्धको खोप अभियानमा हामीले सबैभन्दा पहिले तालिम लियौं । जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय मकवानपुरले हामीलाई तालिम दिएको थियो । त्यसपछि हामीले हाम्रो कार्यक्षेत्र प्राप्त गर्यौं । ती क्षेत्रमा लक्षित बालबालिकाको संख्याको प्रारम्भिक अनुमान लगायौं । स्वास्थ्य स्वयम्सेविकाको सहयोगमा हामीले यो अभियानमा काम गर्यौं ।
समाजः तपाइँको कार्यक्षेत्रमा लक्षित बालबालिका कति थिए र ती मध्ये कतिले खोप लगाए ?
घलानः हाम्रो कार्यक्षेत्रमा ७४९ जना लक्षित बालबालिका थिए । शनिबारसम्ममा ५५७ जना बालबालिकाले खोप लगाएका छन् । केही छुटेकालाई आइतबार पनि हामीले खोप लगाइदिएका छौं । खोप केन्द्र अनुसार खोप लगाउने मिति तोकिएको हुन्छ । तोकिएको खोप तालिकाअनुसार शनिबार नै खोप लगाउने समय सकिए पनि छुटेकाहरुलाई हामीले आइतबार पनि लगाएका छौं ।
समाजः लक्षित गरेभन्दा दुई सय बालबालिका नियमित खोप कार्यक्रममा छुटेको देखिन्छ । कसरी यत्ति धेरै बालबालिका खोप कार्यक्रमबाट छुटे ?
घलानः नियमित खोप कार्यक्रममा यत्ति धेरै बालबालिका नसमेटिनुमा चैं लकडाउनको प्रभाव पारेको जस्तो लाग्छ । चैत्र मसान्तमा हुनुपर्ने खोप कार्यक्रम लकडाउनकै कारण जेठ अन्तिम सर्यो । भिटामिन ए खुवाउँदाको तथ्यांक अनुसार हामीले अनुमान गरेका हौं । लकडाउनकै कारण प्रभावित भए कि भन्ने लागेको छ । बजारक्षेत्रमा कोठा भाडामा लिएर बस्नेहरु लकडाउनका कारण आफ्नै घर फर्केका छन् । परिवारसँगै बालबालिका गाउँ गएका कारण पनि लक्षित बालबालिकाको संख्या घटेको हुन सक्छ ।
समाजः लक्षित बालबालिका सबै खोप कार्यक्रममा समावेश होउन् भनेर तपाइँहरुले के के गर्नुभयो ?
घलानः लक्षित बालबालिका सबै सहभागी गराउन भनेर हामीले वडासँग समन्वय गरेका थियौं । खोप कार्यक्रमको प्रचारका लागि व्यानर र पोस्टरहरु पनि तयार गरेर विभिन्न स्थानमा टाँस गर्यौं । वडा अध्यक्षको संयोजकत्वमा महिला स्वास्थ्य स्वयम्सेविकाहरुको सहभागितामा घरघरमा निम्ता कार्ड समेत वितरण गर्यौं । जुन घरमा ९ महिनादेखि ५ वर्ष उमेर समूहका बालबालिका छन् त्यस्ता प्रत्येक घरमा निमन्त्रणा कार्ड वितरण गयौं ।
समाजः खोप कार्यक्रम सञ्चालन गर्दा तपाइँहरुले केही समस्या भोग्नु पर्यो ?
घलानः त्यस्तो खासै समस्या त भएन । १ नम्बर वडाको भौगोलिक क्षेत्र अलि जटिल भएका कारण आउन जान अलि समस्या पर्यो । जति पनि बजार क्षेत्र छन् त्यता खासै समस्या भएन । लालझाडी, भैरबडाँडा, नकौलीमा खोप कार्यक्रम सञ्चालन गर्दा भने केही असहजता भयो ।
समाजः लक्षित बालबालिकाका अभिभावकको प्रतिक्रिया कस्तो पाउनुभयो ?
घलानः खोप कार्यक्रमका विषयमा हामीले लक्षित समूहका बालबालिकाका अभिभावकलाई हामीले पहिले नै सम्झाई, बुझाई गरिसकेको हुन्छौं । त्यसले गर्दा उहाँहरु सकारात्मक रुपमा नै उपस्थिति हुनुहुन्छ । त्यसैले त्यस्तो खासै समस्या भएन । अभिभावकहरु सहजै आउनुभयो । उहाँहरुले कुनै असहजता महसुस गर्नुभएन ।
समाजः खोप कार्यक्रममा जनप्रतिनिधि र समुदायको अगुवाको सहयोग कस्तो पाउनुभयो ?
घलानः हामीले धेरै नै सहयोग पायौं । नकौली जाने बेलामा त हामीसँग उपमेयर नै जानुभयो । प्रत्येक खोप केन्द्रमा जनप्रतिनिधिहरु पनि सँगै जानु भएको थियो । त्यसैले हामीलाई सहजै भयो ।