कोरोना भाइरस संक्रमणको जोखिम न्यूनीकरण गर्न २०७६ साल चैत ११ गतेदेखि लकडाउन गर्नुअघि नै २०७६ साल चैत ६ गतेदेखि बन्द भएका शैक्षिक संस्थाहरु कहिले खुल्ने भन्ने अझै निश्चित छैन । देशभरका लाखौं विद्यार्थी विद्यालय बाहिर छन् । विद्यालयमा नियमित पठनपाठन गर्न नपाए पनि वैकल्पिक अवधारणामा पठनपाठन गर्न सरकारले आव्हान गरेको छ । हेटौंडा–४ स्थित आधुनिक राष्ट्रिय माविले पनि वैकल्पिक विधिको प्रयोग गरेर पठनपाठनलाई अगाडि बढाउने प्रयास गरिरहेको छ । यसै सन्दर्भमा समाज संवाददाता मनिता रानाले आधुनिक राष्ट्रिय माविका प्रधानाध्यापक वीरवंश बैठा गर्नुभएको कुराकानीः
समाजः आधुनिक राष्ट्रिय माविले अहिले पठनपाठनका लागि के कस्ता क्रियाकलाप गरिरहेको छ ?
बैठाः अहिले लकडाउनका कारण शिक्षाबाट बञ्चित भइरहेका विद्यार्थीहरुका लागि हामीले १ देखि ५ कक्षासम्म अभिभावकहरुलाई हप्तामा २ दिन बोलाउने गरेका छौं र उनीहरुलाई गृहकार्य दिएर पठाउने गरेका छौं । त्यसरी हामीले पठाएको गृहकार्य अभिभावकले घरमा बच्चाहरुलाई गर्न लगाउनु हुन्छ र फेरी अर्काे दिन लिएर आउनु हुन्छ । अभिभावक नै आउनु हुन्छ साना भाइबहिनीलाई बोलाएका छैनौं । त्यस्तै ८, ९, १० को लागि विभिन्न विषयहरुलाई ३ वटा एफएम रेडियोबाट प्रसारण गराइरहेका छौं । यसका साथसाथै फेसबुक पेज, वेभसाइटहरुबाट र राष्ट्रिय प्रसारणबाट र नेपाल सरकारहरुबाट विभिन्न कक्षाहरुबाट जहाँबाट जे पहुँच रहन्छ त्यहीबाट पठनपाठन गर्नु भन्ने सुचना दिएका छौं । साथै अनलाइनबाट केहि विषय पनि सन्चालन भएको छ । तर हाम्रोमा अनलाइन भरपर्दाे छैन । सरकारको तर्फबाट पनि हाम्रो तर्फबाट पनि रेडियो नै बढि प्रभावकारी लाग्छ । रेडियो पहुँच पनि सबैतिर छ त्यसैले सबैभन्दा बढि प्राथमिकता रेडियोलाई दिएका छौं ।
समाजः लगभग २ हजार विद्यार्थी भएको विद्यालयले सबै विद्यार्थीलाई समेट्न कस्तो रणनीति बनाएको छ ?
बैठाः विद्यार्थीहरु सतप्रतिशतरुपमा समेट्न गाह्रो छ । किनभने कक्षा–कोठामा पनि सतप्रतिशत उपस्थित हुँदैनन् भने झन अनलाइनमा समेट्न गाह्रो छ । ६, ७ कक्षाका विद्यार्थीहरुलाई प्रत्येक विषयको गृहकार्य दिने र उनिहरुले गृहकार्य गरिरहेका छन् ।
समाजः विद्यार्थी र अभिभावकको भनाइ, उनीहरुको अपेक्षा के पाउनु भएको छ ?
बैठाः अभिभावकहरुले त सकेसम्म स्कुल नै खोल्न पाए हुन्थ्यो, विद्यालय मै पढाउन पाए हुन्थ्यो भन्नु हुन्छ । तर सरकारले अहिले अनुमति दिएको छैन । भौतिक दुरी कायम राख्न सकिन्न र विद्यालयमा सम्भव नभएकोले अहिले हामीले रेडियोबाट पठनपाठन गरेका छौं र अभिभावकलाई आफु पनि सुन्नु होला र बालबालिकालाई पनि सुनाउनु होला भनेका छौं ।
समाजः स्कुलमा प्रदेश नम्बर २ का विद्यार्थी पनि उल्लेख्य छन् उनीहरुलाई कसरी वैकल्पिक रुपमा पठनपाठनमा सहभागी गराउन सकिन्छ होला ?
बैठाः २ नम्बर प्रदेशका विद्यार्थीहरु ३० प्रतिशत जिल्ला बाहिर छन् । हामीले रेडियोबाट प्रसारण गर्ने कार्यक्रम छ त्यसको बारेमा हामीले तराइको नगरपालिका र गाउँपालिकाको शिक्षाको सरोकारवालासँग कुरा गरेको थियौं । त्यहाँ पनि बैकल्पिक रुपमा टेलिभिजनबाट पनि प्रसारण गर्ने प्रयासमा छौं । टेलिभिजनबाट गर्न पाए राष्ट्रिय र विश्वव्यापी हुने थियो तर अहिले सम्भब छैन । त्यसैले अहिले २ नम्बर प्रदेशको रेडियोलाई पनि प्रसारण गर्नु भनेका छौं ।
समाजः पठनपाठनको अभ्यास र शैलिमा के कस्तो परिवर्तन गर्नुभएको छ ?
बैठाः अहिले प्रविधिको प्रयोग भइरहेको छ । पहिलो प्रविधिबाट पनि सतप्रतिशत विद्यार्थीहरु सामेल हुने सम्भावना छैन । त्यसैले जब विद्यालय खुल्छ पुनः कोेर्षलाई पढाउन लगाउँछौं । विद्यालय क्षेत्रमा मात्र विद्यार्थी हुँदैन बाहिरको पनि हुन्छन् । निजी क्षेत्रका भए हामी घर–घर पनि पुग्थ्यौं तर बाहिरका विद्यार्थी भएर गाह्रो भएको छ । कुनै न कुनै माध्यममा सामेल होस भन्ने आशा गरेका छौं ।
समाजः विद्यालयले संचालन गरिरहेको वैकल्पिक शिक्षण अभ्यासमा अभिभावकको कस्तो किसिमको भूमिका वा सहयोगको अपेक्षा गर्नुहुन्छ ?
बैठाः अभिभावकहरुले टेलिभिजन, रेडियो आदिबाट प्रसारण भएका कार्यक्रम आफ्ना बालबालिकाहरुलाई उक्त समयमा रेडियो, टेलिभिजन अगाडि बस्न लगाउने कापी, कलम लिएर पढ्न लगाउने र उत्साह जगाउने कार्यहरु गर्नुपर्दछ । विद्यालयले अभिभावकलाई यही अनुरोध गरेको छ ।