विद्युतीय बस

हेटौंडाः वि.सं. २०८५ सम्म पेट्रोल तथा डिजेलमा निर्भर यातायातलाई विस्थापन गर्ने नीतिअनुसार बागमती प्रदेश सरकारले पहिलो चरणमा ३० वटा विद्युतीय बस खरिद गर्दैछ । आगामी साउन महिनामा प्रदेश सरकारले बस खरिदका लागि टेन्डर आह्वान गर्ने तयारी गरेको छ । विद्युतीय बस खरिद गर्न प्रदेश सरकारले २ वर्षदेखि बजेट विनियोजन गर्दै आएको हो ।

प्रदेश सरकारले पहिलो चरणमा १० मिटरदेखि १०.५ मिटरसम्मको सिटीबस र ८.५ देखि ९ मिटरसम्मको सिटीबस खरिद गर्ने भएको हो । २० वटा सिटीबस र १० वटा कोचबस खरिदको टेन्डर गर्ने तयारी अन्तिम चरणमा रहेको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयका सचिव सञ्जीव बरालले जानकारी दिनुभयो ।

बागमती प्रदेशका मुख्य शहरहरुमा विद्युतीय बसहरु सञ्चालन हुनेछन् । पहिलो चरणमा खरिद गरिने ३० वटा विद्युतीय बसहरु आगामी २०७९ सालको जेठ महिनासम्म आइपुग्नेछ । २० वटा सिटीबसमध्ये चितवनको भरतपुर–मनहरी–हेटौंडा सम्मको रुटमा ८ वटा बस चल्नेछ । त्यस्तै काठमाडौं चक्रपथमा १२ वटा सिटीबस चल्नेछ । यता कोचबस भने काभ्रेको धुलिखेल–काठमाडौं–भरतपुर हुँदै हेटौंडासम्मको रुटमा दुईवटामात्र चल्नेछ । धुलिखेल–काठमाडौं–भरतपुरसम्मको रुटमा ४ वटा कोचबस, काठमाडौ–गल्छी–बिदूर बसपार्कसम्मको रुटमा ४ वटा कोचबस सञ्चालन गर्ने तयारी प्रदेश सरकारको छ ।

प्रदेश सरकारले विद्युतीय बसलाई चार्जिङ गर्न १५ वटा चार्जिङ स्टेशन स्थापना गर्ने भएको छ । साउनमा टेन्डर भएसँगै १५ वटा विद्युतीय सवारी चार्जिङ मेशिन यही वर्षको फागुनसम्म आइपुग्ने सचिव बरालले बताउनुभयो । हालसम्म चार्जिङ स्टेशन राख्न १२ स्थानमा सहमति भएको छ । प्रदेश सरकारले उपत्यकाको गोंगबु नयाँ बसपार्कमा २ वटा, चक्रपथमा ३ वटा, धुलिखेल बसपार्कमा एउटा, गजुरीमा एउटा, विदूर बट्टार बसपार्कमा एउटा, भरतपुर बसपार्कमा एउटा र हेटौंडाको २ स्थानमा चार्जिङ स्टेशन राख्न सहमति प्राप्त भएको जनाइएको छ । यस्तै नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले बागमती प्रदेशलाई १० वटा भेइकल चार्जर दिने भएको छ ।

आगामी आर्थिक वर्षमा दोस्रो चरणअन्तर्गत् प्रदेश सरकारले थप ५० वटा विद्युतीय बस खरिद गर्ने योजना बनाएको छ । आगामी वर्षमा सरकारले विद्युतीय सवारी खरिद गर्न ५० करोड रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ । दोस्रो चरणमा प्रदेश सरकारले काठमाडौंको चक्रपथमा १४ वटा सिटीबस, धुलिखेल–कोटेश्वर–जमल–महाराजगञ्ज–चाहबिल–धुलेखल दुईतर्फी २० वटा थप सिटीबस सञ्चालन गर्नेछ । धुलिखेल–धादिङबेसीमा २ वटा, धुलिखेल–काठमाडौं–भण्डारा रुटमा २ वटा, हेटौंडा–गल्छी–विदूरसम्मको रुटमा २ वटा, धादिङबेसीदेखि भरतपुरसम्म २ वटा, गोंगबु बसपार्कदेखि बाह्रबिसेसम्म २ वटा थप कोचबस सञ्चालन गर्ने योजना रहेको छ ।

आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ भित्रै बागमती प्रदेश सरकारले तेस्रो चरणमा काठमाडौंको चक्रपथमा ४ वटा सिटीबस, धुलिखेल–कोटेश्वर–जमल–महाराजगञ्ज–चाहबिल–धुलिखेल दुईतर्फी १० वटा, गोदावरी–बल्खु–जमल दुईतर्फी १६ वटा, दक्षिणकाली–बल्खु–जमल दुईतर्फी १६ वटा र पर्यटकीय सेवाका लागि भक्तपुर–मध्यपुर–पशुपति–स्वयम्भू–पाटनमा ८ वटा सिटीबस थप्ने योजना बनाएको छ । यसैगरी गोंगबु बसपार्कदेखि बाह्रबिसेसम्म थप ४ वटा कोचबस थपिनेछ । गोंगबु बसपार्कदेखि चौतारासम्म ४ वटा, सिन्धुली–हेटौंडा–भरतपुरसम्म २ वटा र काठमाडौं–चरिकोट–मन्थली–खुर्कोटसम्म ४ वटा विद्युतीय कोचबस थप गर्ने रणनीतिक योजना प्रदेश सरकारले लिएको छ ।

प्रदेश यातायात सञ्चालन तथा व्यवस्थापन बोर्डमार्फत् सरकारले विद्युतीय बसलाई नियमन गर्ने भएको हो । बोर्डको ऐन भने बन्न बा“की रहेको छ । बोर्डको ऐनको मस्यौदा चालु आर्थिक वर्षको असार मसान्तसम्म निर्माण हुने सचिव बरालले जानकारी दिनुभयो । बस सञ्चालन तथा कार्यविधि, मानव संशाधन व्यवस्थापन नियमावली (ड्राइभर तथा साहायक भर्ना कार्यविधि), मर्मत सम्भार कार्यविधि र वित्तीय साझेदारी कार्यविधि भने निर्माण हुन बाँकी छ ।